Saito Toshimasa, znany później jako Saito Dosan, uważany jest za jednego z typowych daimyo okresu Sengoku – pomniejszych samurajów, którzy w XVI wieku zdołali osiągnąć status niezależnych książąt, stosując najsurowsze, a czasem nieprzyjemne środki. Jego bezwzględność wobec rywali przyniosła mu przydomek „Mino no Mamushi” – „żmija z Mino”.
Pierwsze kroki
Początkowo Toshimasa służył gubernatorom prowincji Mino, klanowi Toki. W 1526 roku pojął za żonę Miyoshi, byłą żonę daimyo prowincji Mino, Toki Yoshiori (Yoriaki).
W 1527 roku Miyoshi urodziła syna, znanego później jako Saito (Toki) Yoshitatsu. Ponieważ dziecko urodziło się niecałe dziewięć miesięcy po rozpoczęciu związku między Toshimasą i Miyoshi, wielu badaczy zakłada, że Toshimasa nie był jego ojcem i określa Yoshitatsua jako adoptowanego syna.
Wzrost potęgi
W 1542 roku Toshimasa zmusił starego daimyo prowincji Mino, Toki Yoshiori, do wygnania i stał się jedynym władcą tych ziem.
W 1548 r. wzmocnił więzi z sąsiednim klanem Oda, wydając swoją córkę za mąż za syna Ody Nobuhide, Odę Nobunagę.
Rezygnacja i życie monastyczne
W 1554 r. Toshimasa osiągnął wiek sześćdziesięciu lat i postanowił przejść na emeryturę. Ogolił głowę i przyjął imię monastyczne Dosan, pod którym przeszedł do historii. Na głowę klanu mianował najstarszego ze swoich trzech synów, Saito Yoshitatsu.
Decyzja ta została jednak podjęta pod presją jego najbliższych współpracowników. Sam Dosan nie darzył szczególną sympatią swojego najstarszego syna i preferował środkowego syna, Mogoshiro (Sonshiro). Po przejściu na emeryturę Dosan wkrótce zaczął ostro krytykować działania Yoshitatsu i otwarcie podkreślać zalety Mogoshiro. To pogorszyło relacje między ojcem a synem i ostatecznie Yoshitatsu postanowił spiskować.
Spisek w Inabayama
W październiku 1555 roku Yoshitatsu wycofał się do zamku Inabayama i rozpowszechniał pogłoski, że jest poważnie chory. W rzeczywistości cierpiał na trąd, ale pomimo choroby pozostawał dość czujny i aktywny.
Na jego prośbę wuj, Nagai Michitoshi, zaprosił do zamku jego młodszych braci, Mogoshiro i Kihēji, rzekomo w celu odwiedzenia chorego. Jednak po przybyciu na miejsce w listopadzie 1555 roku obaj bracia zostali zabici na rozkaz Yoshitatsu.
Dowiedziawszy się o śmierci swoich dwóch synów, Dosan wpadł w gniew i spalił osady wokół zamku Yoshitatsu. Stało się jasne, że konflikt zbrojny jest teraz nieunikniony.
Przygotowania do bitwy
Yoshitatsu zwrócił się o wsparcie do byłego daimyo Toki Yoshiori, podczas gdy Doson zwrócił się do swojego zięcia, Oda Nobunagi, obiecując mu prowincję Mino w przypadku zwycięstwa. Yoshitatsu miał jednak przewagę: wielu mieszkańców prowincji pozostało zwolennikami wygnanego Yoshiyori, a znaczna część wojsk przeszła na jego stronę.
Dzięki wsparciu starszyzny Yoshitatsu zdołał zebrać ogromną armię liczącą około 17 500 żołnierzy, podczas gdy Dosan był w stanie wystawić tylko 2700 bojowników (według innych źródeł około 2500).
Bitwa nad rzeką Nagara
Wiosną 1556 roku armie Dosana i Yoshitatsu rozbiły obozy po przeciwnych stronach rzeki Nagara. Rankiem 20 kwietnia, w „godzinie smoka”, armia Yoshitatsu jako pierwsza rozpoczęła atak.
W odpowiedzi armia Dosana zeszła z góry Tsuruga do rzeki Nagara. Pierwsza do walki wkroczyła awangarda Yoshitatsu dowodzona przez Takekoshi Dojina: przekroczyła rzekę i przedarła się do kwatery głównej Dosana. Jednak żołnierzom Dosana udało się przegrupować i utrzymać pozycje.
Następnie sam Yoshitatsu poprowadził duży oddział, który przekroczył rzekę i stoczył zaciętą walkę z armią Dosana. Według jednej z wersji, w celu przeprawy zbudowano most pontonowy z łodzi i tratw.
W ferworze walki Nagai Tadasaemon i grupa wojowników podjęli próbę schwytania Dosana żywcem. Jednak inny oddział Yoshitatsu, dowodzony przez Komaki Genta, szybkim atakiem zdobył kwaterę główną Dosana i ściął mu głowę, ostatecznie rozstrzygając wynik bitwy na korzyść Yoshitatsu.
Konsekwencje
Po otrzymaniu prośby o pomoc od Dosana, Oda Nobunaga ruszył na pole bitwy, ale było już za późno. Po przekroczeniu rzeki Kiso zatrzymał się w fortecy Oura, gdzie dowiedział się o śmierci swojego teścia. Yoshitatsu wysłał oddział przeciwko Nobunadze i po serii drobnych potyczek Nobunaga został zmuszony do wycofania się do zamku Kiyosu. W ten sposób Yoshitatsu stał się jedynym władcą prowincji Mino.
Panowanie Yoshitatsu
Według niektórych źródeł, takich jak kronika Ota Gyūichi, Yoshitatsu nie odczuwał radości po śmierci ojca. Co więcej, krążyły pogłoski, że na jakiś czas porzucił wszelkie sprawy administracyjne, a nawet zaczął nazywać siebie Hankā, na cześć słynnego ojcobójcy z przeszłości.
Jednak Yoshitatsu wkrótce powrócił do swoich obowiązków jako głowa klanu i okazał się dość mądrym i rozważnym władcą. Pod jego przywództwem pozycja klanu Saito została znacznie wzmocniona.
Zobacz także
-
Czwarta bitwa pod Kawanakajima
Równina Kawanakajima znajduje się u zbiegu rzek Saigawa i Tikumagawa w Alpach Japońskich. W latach 1553–1564 na tej równinie miało miejsce pięć bitew między siłami Uesugi Kenshina i Takedy Shingena.
-
Bitwa pod Tonamoto (Nagahama)
Na początku okresu Sengoku Jidai klan Teshokabe był jednym z mniejszych klanów w prowincji Tosa. Jego sąsiedzi nieustannie toczyli między sobą wojny, angażując się w niekończące się potyczki. Wśród nich wyróżniał się Yosokabe Kunitika jako strateg wojskowy o niezwykłym talencie. To właśnie dzięki tym umiejętnościom udało mu się do połowy XVI wieku pokonać sąsiednie klany, rozszerzając wpływy swojego klanu. W tym czasie siedzibą klanu był zamek Oko.
-
Oblężenie zamku Iwakura
Klan Oda doszedł do władzy w prowincji Owari w XV wieku w wyniku tzw. gokoku-jo, czyli „obalenia wyższych przez niższych”. Buntując się przeciwko swojemu suzerenowi, klanowi Shiba, Oda zdołał osiągnąć niezależność. Jednak zwycięstwo to doprowadziło do wewnętrznych sporów: klan podzielił się na dwie rywalizujące ze sobą gałęzie.
-
Oblężenie zamku Katsurayama
Oblężenie zamku Katsurayama było częścią tzw. trzeciej kampanii Kawanakajima, jednej z pięciu operacji przeprowadzonych przez daimyo Takeda Shingena przeciwko siłom klanu Uesugi na północy prowincji Shinano.
-
Bitwa pod Nagaragawa
Saito Toshimasa, znany później jako Saito Dosan, uważany jest za jednego z typowych daimyo okresu Sengoku – pomniejszych samurajów, którzy w XVI wieku zdołali osiągnąć status niezależnych książąt, stosując najsurowsze, a czasem nieprzyjemne środki. Jego bezwzględność wobec rywali przyniosła mu przydomek „Mino no Mamushi” – „żmija z Mino”.
-
Bitwa pod Miyajimą
W 1551 roku Sue Harukata obalił Ouchi Yoshitakę i przejął kontrolę nad klanem Ouchi, rządząc nim poprzez Ouchi (Otomo) Yoshinagę, który był mu całkowicie posłuszny.
-
Bitwa pod Uedahara
W historii okresu Sengoku Jidai bitwa pod Uedahara znana jest przede wszystkim jako pierwsza porażka niepokonanego dotąd Takedy Shingena, a także jako pierwsza bitwa polowa, w której użyto broni palnej.
-
Druga bitwa pod Azukizaka
W sierpniu 1547 roku szczęście uśmiechnęło się do Ody Nobuhide – dzięki tajnemu porozumieniu udało mu się schwytać pięcioletniego syna głowy klanu Matsudaira, przyszłego Tokugawę Ieyasu. Ojciec chłopca, Matsudaira Hirotada, stopniowo skłaniał się ku sojuszowi z klanem Imagawa i jako gwarancję został zmuszony do wysłania swojego następcy jako zakładnika. Jednak Oda Nobuhide zdołał wynegocjować z lokalnym dowódcą towarzyszącym dziecku i za wynagrodzeniem przekazał syna Hirotady Nobuhide.
