Hōjō Nagaudji był jednym z wybitniejszych dowódców wojskowych schyłku okresu Muromachi. Dzięki udanemu sojuszowi małżeńskiemu oraz umiejętnemu wykorzystywaniu intryg politycznych zdołał skupić w swoich rękach pełnię władzy nad prowincjami Suruga, Izu i Sagami. Jego pochodzenie nie jest do końca jasne, jednak istnieje możliwość, że był związany z rodem Heiji z prowincji Ise, gdyż na początku życia nosił imię Ise Shinkurō.
Z czasem zaaranżował małżeństwo swojego syna Ujitsuny z kobietą z dawnego i szlachetnego rodu Hōjō, a sam przyjął to nazwisko — przede wszystkim w celu podniesienia swojego prestiżu, a być może także dla zamanifestowania własnych ambicji politycznych. Linia, którą zapoczątkował, przeszła do historii pod nazwą Go-Hōjō, czyli „późni Hōjō”.
Podczas zamieszek Ōnin, około 1475 roku, Hōjō Nagaudji opuścił rodzinne strony i uciekł do prowincji Suruga, gdzie wstąpił na służbę klanu Imagawa pod opieką swojego krewnego Imagawa Yoshitady. Po śmierci Yoshitady w 1476 roku, gdy w rodzie wybuchł gwałtowny konflikt wewnętrzny, Shinkurō poparł swojego bratanka Yoshitakę. W dowód wdzięczności za okazaną pomoc Yoshitaka nadał mu zamek Kokokuji, oddział samurajów oraz prawo do używania znaku z własnego imienia. Od tego momentu dawny nowicjusz Shinkurō stał się bliskim współpracownikiem jednego z najpotężniejszych feudałów swoich czasów oraz komendantem zamku, znanym odtąd jako Ise Nagaudji.
Kolejna okazja do awansu pojawiła się w 1490 roku, gdy Ashikaga Tadamaro, syn daimyō sąsiedniej prowincji Izu, zamordował swojego ojca, matkę oraz młodszego brata, wyznaczonego na dziedzica. Bez wahania Nagaudji otoczył ojcobójcę wraz ze swoimi wojskami w zamku Horigoe, gdzie ten wkrótce odebrał sobie życie. Wasale rodu Ashikaga bez większych oporów przeszli na stronę Nagaudjiego, który w ten sposób przejął kontrolę nad całą prowincją i przyjął dawne samurajskie nazwisko Hōjō. Następnie jego uwagę przyciągnął położony nieopodal zamek Odawara w prowincji Sagami.
Odawara była wyjątkowo korzystnie położona pod względem strategicznym i umożliwiała kontrolę nad całą równiną Kantō. Właścicielem zamku był młody władca Ōmori Fujiyori. Zdobywszy jego zaufanie, Nagaudji zaprosił go w 1495 roku na polowanie na jelenie i tam go zabił. W ten sposób w 1495 roku ród Hōjō przejął również prowincję Sagami.
Zręczna dyplomacja oraz dobrze wyszkolona armia pozwoliły potomkom Nagaudjiego pokonać potężny ród Uesugi, który przez dwieście lat władał regionem Kantō, i do połowy XVI wieku rozszerzyć swoje posiadłości do ośmiu prowincji.
Sam Nagaudji nie doczekał tych wydarzeń. Na starość przyjął śluby zakonne i stał się znany pod swoim ostatnim imieniem, Sōun, co oznacza „Szybka Chmura”. Zmarł w 1519 roku, pozostawiając synowi niezwykły zbiór rodzinnych nauk znany jako „Dwadzieścia jeden zasad Hōjō Sōuna”.
Te dwadzieścia jeden zasad zostały spisane wkrótce po tym, jak Hōjō Sōun został mnichem, i odzwierciedlały całokształt jego życiowego doświadczenia. Określały normy postępowania i styl życia zwykłego wojownika oraz świadczą o tym, że ich autor dobrze znał codzienność niższych warstw społeczeństwa. Zakres zawartych w nich porad jest niezwykle szeroki: od zaleceń studiowania poezji, doskonalenia sztuki jazdy konnej i zakazu gry w szachy oraz go, po wskazówki, jak najlepiej bronić domu i utrzymywać w nim porządek. Wszystkie te nauki przeniknięte są duchem pewności siebie, będącym zarówno wynikiem charakterystycznej dla Hōjō Sōuna dbałości o szczegóły, jak i odzwierciedleniem jego drogi życiowej, która doprowadziła go na szczyty władzy.
Choć Sōun osiągnął najwyższą władzę za pomocą miecza, depcząc po ciałach innych, nie stał się człowiekiem zatwardziałym. Zarządzał swoimi ziemiami prosto i mądrze, obniżając podatki do niezbędnego minimum, sprawiedliwie rozstrzygając spory między poddanymi i troszcząc się bardziej o dobrobyt swoich wasali niż o własne bogactwo. Pragnąc przyciągnąć do Odawary jak najwięcej samurajów, zmniejszył obciążenia podatkowe z połowy plonów do dwóch piątych i ogólnie dbał o dobro ludu.
Hōjō Sōun, podobnie jak Asakura Toshikage, nie cieszył się szczególnym uznaniem wśród historyków. Przyczyną była jego bezwzględność i okrucieństwo, dzięki którym powiększał swoje ziemie jako typowy krwiożerczy daimyō gekokujō, otwierając Epokę Walczących Prowincji. Jego współcześni natomiast wysoko cenili jego wybitny talent dowódcy wojskowego i sprawnego administratora.
Zobacz także
-
Hirano Nagayasu
Od najmłodszych lat Hirano Nagayasu pozostawał na służbie Toyotomiego Hideyoshiego, ponieważ ojciec Nagayasu, Nagaharu, wiernie służył Hideyoshiemu jeszcze w okresie jego dzieciństwa. W ten sposób więź między rodem Hirano a domem Toyotomi została nawiązana na długo przed dojściem Hideyoshiego do władzy i miała charakter dziedzicznej lojalności wasalnej.
-
Hattori Hanzō
Hattori Hanzō, znany również pod imieniem Hattori Masanari, był trzecim synem Hattoriego Yasunagi, samuraja służącego klanowi Matsudaira. W dzieciństwie nazywano go Tigachi Hanzō. Jego ojciec zajmował najwyższy stopień w hierarchii shinobi, będąc jōninem, a Hanzō poszedł w jego ślady, wybierając tę samą drogę.
-
Hatano Hideharu
Hatano Hideharu był najstarszym synem Hatano Harumichiego, głowy rodu Hatano. W dzieciństwie został jednak adoptowany przez swojego wuja, Hatano Motohide, i dlatego formalnie uchodził za jego dziedzica. Od czasów dziadka Hideharu, Hatano Tanemichiego, ród Hatano pozostawał w zależności wasalnej od potężnego domu Miyoshi, który wywierał znaczny wpływ na siogunów z rodu Ashikaga i faktycznie kształtował sytuację polityczną w regionie. Na początku swojej kariery Hideharu służył Miyoshi Nagayoshiemu i, sądząc po zachowanych źródłach, zajmował dość wysoką pozycję w hierarchii swojego seniora, ponieważ znalazł się w wąskim gronie osób zaproszonych na ceremonię intronizacji cesarza Ōgimachi w 1557 roku.
-
Fukushima Masanori
Fukushima Masanori, samuraj z prowincji Owari, służył Toyotomiemu Hideyoshiemu i wziął udział w bitwie pod Shizugatake, gdzie wyróżnił się tak wybitnie, że otrzymał honorowy tytuł jednego z „Siedmiu Włóczni spod Shizugatake”, czyli wojowników, którzy wykazali się największym męstwem w walce. W nagrodę za odwagę i waleczność przyznano mu ziemie przynoszące dochód w wysokości 5 000 koku ryżu.
-
Uemura Masakatsu
Masakatsu należał do rodu Uemura i był synem Uemury Masatady; od najmłodszych lat służył Tokugawie Ieyasu. Podczas powstania Ikkō-ikki w prowincji Mikawa w 1563 roku, po przejściu z buddyjskiej sekty Jōdo Shinshū do sekty Jōdoshū, brał udział w tłumieniu rebelii. Po tych wydarzeniach Masakatsu został mianowany gubernatorem wojskowym i otrzymał nadania ziemskie. Według wielu źródeł należał do tzw. „Trzech Gubernatorów Mikawy” (Mikawa sanbugyō), wraz z Amano Yasukage (1537–1613) i Koriki Kiyonagą (1530–1608).
-
Tomoe Gozen
Gozen uważana jest za jeden z nielicznych historycznie udokumentowanych przykładów prawdziwych kobiet-wojowniczek feudalnej Japonii, znanych jako onna-musha lub onna-bugeisha. Chociaż historia Japonii zna niezliczone kobiety, które w różnych okresach były zmuszone chwytać za broń, na przykład w obronie swoich zamków, Tomoe Gozen była bez wątpienia wojowniczką naprawdę utalentowaną i doświadczoną. Była żoną Kiso (Minamoto) Yoshinaki, choć Opowieść o Heike przedstawia ją raczej jako wasalkę. Yoshinaka zbuntował się przeciwko klanowi Taira i w 1184 roku, po zwycięstwie w bitwie pod Kurikawą, zdobył Kioto. Gdy Taira zostali wyparci do zachodnich prowincji, Yoshinaka zaczął stanowczo twierdzić, że to on jeden jest godny objęcia przywództwa nad klanem Minamoto i przejęcia roli jego zwierzchnika.
-
Tachibana Muneshige
Tachibana Muneshige urodził się jako najstarszy syn Takahashiego Shigetane, jednego z głównych wasali klanu Ōtomo i dowódcy zamku Iwaya. W dzieciństwie nosił imię Senkumamaru. Jego wczesne lata przypadły na okres intensywnych konfliktów zbrojnych między klanem Ōtomo a innymi potężnymi rodami wojowników z Kyūshū – przede wszystkim klanami Shimazu, Akizuki i Ryūzōji.
-
Tachibana Dosetsu
Tachibana Dōsetsu to imię, pod którym szerzej znany jest Hetsugi Akitsura; nazwa tego rodu występuje również w odczytaniach Hekki lub Bekki. Przez długi czas Akitsura służył klanowi Ōtomo, daimyō prowincji Bungo, i brał udział w wojnach przeciwko rodzinie Ōuchi, głównym przeciwnikom Ōtomo w północno-zachodniej części Kyūshū. W latach 60. XVI wieku Akitsura zdobył zamek rodu Tachibana, który zbuntował się przeciwko Ōtomo, po czym przyjął nazwisko Tachibana. Mniej więcej w tym samym okresie złożył śluby buddyjskie i przyjął imię Dōsetsu, oznaczające „Ośnieżoną Drogę”.
