Historia zamku Edo sięga okresu Heian, kiedy to klan Edo zbudował tu niewielką fortecę. W 1457 roku wasal klanu Uesugi, Ota Dokan (1432–1486), wzniósł w tym miejscu pełnoprawny zamek. Wewnętrzne spory osłabiły klan Uesugi, a w 1524 roku wnuk Ota Dokana, Ota Yasutaka, bez walki przekazał zamek wojskom Hojo, dowodzonym przez ambitnego Hojo Souna. Chociaż główną fortecą klanu pozostawał zamek Odawara, Edo było uważane za ważny punkt strategiczny.
Tokugawa Ieyasu, którego rodowe ziemie znajdowały się w okolicy współczesnego Shizuoka, pod koniec XVI wieku kontrolował rozległe terytoria. W 1590 roku, po zwycięstwie Toyotomi Hideyoshi nad klanem Hojo, Ieyasu został zmuszony do wymiany swoich pięciu prowincji na osiem mniej rozwiniętych, ale perspektywicznych w regionie Kanto. Wybrał Edo na swoją nową rezydencję.
W tym czasie Edo było skromnym miasteczkiem. Ieyasu gruntownie przebudował nie tylko zamek, ale i samo miasto, kładąc podwaliny pod jego przyszły rozwój. Zamek stał się największym na świecie w tamtych czasach i przekształcił się w polityczne centrum kraju. Po zwycięstwie pod Sekigahara w 1600 roku i uzyskaniu tytułu szoguna w 1603 roku Ieyasu uczynił Edo nową stolicą Japonii, rozpoczynając w ten sposób trwającą ponad 250 lat epokę szogunatu Tokugawa.
Na początku XVII wieku zamek znacznie się rozbudowuje: pojawia się północny dziedziniec Kitano-maru, zachodni dziedziniec Nishi-no-maru i główny donżon Tenshukaku, zbudowany w 1607 roku, prawdopodobnie przy udziale architekta Todo Takatora. Po ostatecznym zwycięstwie nad Toyotomi Hideyori w 1615 roku rozpoczęła się wielka przebudowa: mury stały się wyższe i mocniejsze, zmieniono koryto rzeki Kanda, a nowy donżon pojawił się w 1622 roku.
Za panowania trzeciego szoguna, Tokugawy Iemitsu, w 1638 roku zakończono ostatnią fazę budowy: wykopano zewnętrzny rów o długości 15 km, zbudowano liczne wieże i bramy, a donżon przebudowano na pięciopiętrową budowlę z miedzianym dachem i czarnymi ścianami.
Zamek był podzielony na dziedzińce z rezydencjami daimyo, do których musieli się oni przenosić zgodnie z kolejnością służby (sankin kotai). W hommaru znajdował się pałac szoguna – hommaru-goten, podzielony na trzy części: Ooku (pomieszczenia mieszkalne), Chūoku (do użytku osobistego i spotkań z bliskimi) oraz Omote (przyjmowanie oficjalnych gości i urzędników). W ninomaru znajdował się skromniejszy pałac, do którego przenoszono się w przypadku pożaru. Oba budynki zostały zniszczone przez pożar w 1873 roku i nie zostały odbudowane.
W 1657 roku pożar zniszczył większość zamku, w tym donżon. Próby jego odbudowy, zaproponowane przez historyka Arai Hakusekiego w 1712 roku, nie zostały zrealizowane. Donżon nigdy nie został odbudowany.
Klan Tokugawa rządził krajem z zamku Edo przez 15 pokoleń, aż do restauracji Meiji. Po klęsce w wojnie Boshin zamek przeszedł pod kontrolę nowego rządu. Ucierpiał również w wyniku trzęsień ziemi i bombardowań podczas II wojny światowej.
Obecnie część zamku służy jako rezydencja cesarza, a pozostała część jest otwarta dla turystów, w tym Park Wschodni (Higashi Gyoen), ruiny donżonu i kamienne mury ishigaki, ułożone bez zaprawy. To właśnie dzięki temu przetrwały one wielkie trzęsienie ziemi w 1923 roku.
Z ponad 20 wież zamku do naszych czasów nie zachowała się żadna w oryginalnym stanie. Niektóre zostały odrestaurowane na podstawie historycznych rysunków. Najbardziej znana to Fudziyamagura, zbudowana w 1659 roku w hommaru, która zastąpiła spaloną donżon. Przy dobrej pogodzie widać z niej górę Fudzi.
Zachowały się lub zostały odtworzone również zadaszone przejścia (na przykład Fujimita Mon'yagura), wieże Tatsumiya-gura (Sakurada-gura) w Sannomaru i Fushimiya-gura w Nishinomaru, zbudowana prawdopodobnie z materiałów zamku Fushimi.
Szczególnie interesujące są bramy zamku. Trzy z nich mają status „ważnego dobra kultury”: Soto Sakurada (1617), Tayasu (1636) i Shimizu (1658). Wszystkie są przykładem fortyfikacji typu masugata – z jaguramon, koraimon i strzelnicami.
Główna brama Otemon, prowadząca do pałacu cesarskiego, połączona jest z nim pięknym kamiennym mostem Seimon Ishibashi, przebudowanym w epoce Meiji.
W 2006 roku Stowarzyszenie Japońskich Zamków umieściło Edo na liście „100 wybitnych zamków Japonii”, a cały kompleks zamkowy został uznany za „Szczególny obiekt historyczny”.
Zobacz także
-
Zamek Edo
Historia zamku Edo sięga okresu Heian, kiedy to klan Edo zbudował tu niewielką fortecę. W 1457 roku wasal klanu Uesugi, Ota Dokan (1432–1486), wzniósł w tym miejscu pełnoprawny zamek. Wewnętrzne spory osłabiły klan Uesugi, a w 1524 roku wnuk Ota Dokana, Ota Yasutaka, bez walki przekazał zamek wojskom Hojo, dowodzonym przez ambitnego Hojo Souna. Chociaż główną fortecą klanu pozostawał zamek Odawara, Edo było uważane za ważny punkt strategiczny.
-
Muzeum Samurajów Shinjuku
Położone w tętniącej życiem dzielnicy Shinjuku muzeum prezentuje bogatą kolekcję samurajskich zbroi, broni i artefaktów kulturowych z okresu od Kamakura do Edo. Eksponaty mają na celu przekazanie niezachwianego przywiązania samurajów do honoru i dyscypliny, odzwierciedlając sposób, w jaki ich duch nadal wpływa na współczesną kulturę japońską.
-
Zamek Anjo
Zamek Anjo został zbudowany na niewielkim wzniesieniu na skraju płaskowyżu Hekikai, około 2 kilometrów na południowy wschód od dzisiejszego centrum miasta Anjo w prefekturze Aichi. Obecnie okolica rozwija się dzięki rolnictwu na dużą skalę i produkcji motoryzacyjnej, wykorzystując rozległe równiny i bliskość regionu Nagoya.
-
Zamek Numata
Zamek Numata, położony w Numata, w północnej prefekturze Gunma w Japonii, ma bogatą i złożoną historię. W późnym okresie Edo służył jako rezydencja klanu Toki, który rządził domeną Numata. Na przestrzeni wieków zamek wielokrotnie przechodził z rąk do rąk i był miejscem ważnych bitew w okresie Sengoku.
-
Zamek Iwabitsu
Zamek Iwabitsu to zamek w stylu yamashiro (górski) położony na szczycie góry Iwabitsu w Higashiagatsuma w prefekturze Gunma w Japonii. Ze względu na swoje historyczne znaczenie, jego ruiny są chronione jako Narodowe Miejsce Historyczne od 2019 roku.
-
Zamek Tsutsujigasaki
Zamek Tsutsujigasaki (Tsutsujigasaki Yakata) służył jako ufortyfikowana rezydencja ostatnich trzech pokoleń klanu Takeda i znajduje się w samym sercu Kofu w prefekturze Yamanashi w Japonii. W przeciwieństwie do tradycyjnych japońskich zamków, nie był on określany jako „zamek” w języku japońskim, ponieważ klan Takeda słynnie wierzył w poleganie na swoich wojownikach jako prawdziwych fortyfikacjach, stwierdzając: „Uczyń ludzi swoim zamkiem, ludzi swoimi murami, ludzi swoimi fosami”. Ruiny te, uznane w 1938 r. za narodowe miejsce historyczne, są obecnie otwarte dla zwiedzających i mieszczą świątynię Takeda Shrine, shintoistyczną świątynię poświęconą bóstwom klanu Takeda.
-
Zamek Nagoya
Zamek Nagoya, pierwotnie zbudowany przez domenę Owari w 1612 roku w okresie Edo, stoi na miejscu wcześniejszego zamku klanu Oda z okresu Sengoku. Stał się centralnym punktem Nagoya-juku, ważnego miasta zamkowego na drodze Minoji, która łączyła dwie główne Pięć Szlaków Edo: Tokaido i Nakasendo. W 1930 r. własność zamku została przeniesiona na miasto przez Cesarskie Ministerstwo Gospodarstwa Domowego, ustanawiając go centralnym punktem nowoczesnej Nagoi. Choć zamek został częściowo zniszczony podczas wojny na Pacyfiku w 1945 roku, od 1957 roku jest poddawany ciągłym pracom konserwatorskim i restauratorskim.
-
Zamek Matsushiro
Zamek Matsushiro, pierwotnie znany jako Zamek Kaizu, znajduje się w dawnym mieście Matsushiro, obecnie części miasta Nagano. Miejsce to jest uznawane za narodowe miejsce historyczne Japonii. Położony na północnych równinach Shinano między rzeką Chikuma a dawnym korytem rzeki, które służy jako naturalna zewnętrzna fosa na północy, zamek i otaczające go miasto były podatne na powodzie ze względu na ich lokalizację.
